Tanınma ve Geçerlik

EuroPsy, mesleki standartları saptayarak bir psikoloğun meslek icrasında yeterli olup olmadığı konusunda hizmeti alacak olan bireylere yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuş bir belgelendirme (sertifikasyon) sistemidir. Bu sertifika danışanları, işverenleri ve diğer meslek uzmanlarını ilgili psikolğun mesleki yeterlikleri ve etik taahhütleri hakkında bilgilendirirken psikologların olduğu kadar danışanların da mobilitesini destekler. Öte yandan psikologlara temel eğitim ve ileri mesleki gelişim için rehberlik eder.

EuroPsy’ın temel amaçları başlıca

(a) Danışana ve işverene karşı psikoloğun eğitim düzeyini, mesleki yeterliğini ve etik duruşunu garanti etmek;

(b) Psikologların hareketliliğini ve sınır ötesi hizmetleri kolaylaştırmak(*) ve

(c) Psikologlara Avrupa’nın her yerinde mesleki eğitimlerini geliştirme imkanı tanımak

olarak sıralanabilir.

^{(*)Bu madde Türkiye’nin AB üyesi olduğu koşulda mümkündür.}

Bilindiği üzere EFPA’ya katılan her ülkenin psikologlar için etik kodları ve etik davranış ve ihlallerini izlemek için bir sistemi olması gerekmektedir. EuroPsy psikologları, EFPA etik metakodunda ve uygulama yaptıkları ülkenin ulusal etik kodunda yer alan etik standartları izleme taahhüdünde bulunmaktadır. Bu noktada, ulusal kod ihlalinin EuroPsy kayıt sisteminden çıkarılmaya yol açabileceği göz ardı edilmemelidir. 

EuroPsy sertifikaları iki düzeyde düzenlenmektedir. Bunlar

1. Temel Düzey Sertifika
2. Uzmanlık Düzeyi Sertifikası

olarak işletilmekte olup EuroPsy tarafından hali hazırda tanımlanmış olan uzmanlık alt alanları ise (a) psikoterapi ile (b) iş ve örgüt psikolojisidir.

Temel düzey sertifika, uzmanlığı bulunmayan meslek mensuplarının yetkinlikleri için düzenlenmektedir.

Uzmanlık düzeyi sertifikası ise psikoterapi, örgütsel psikoloji, eğitim psikolojisi gibi daha fazla uzmanlık gerektiren alanlarda ileri düzey bir yeterliğin ve uzmanlığın sağlandığını göstermek için geliştirilmiştir. Psikologlar, lisans eğitimi üzerine ilave bir uzmanlık eğitimi ve süpervizyonlu uzmanlık uygulamalarının ardından uzman olarak nitelendirilmektedir.

EFPA üyesi 39 derneğin birçoğu psikolog unvanının yasal olarak tanınmasına ve korunmasına sahiptir. Psikolog unvanını kullanan kişiler bu unvanın yasal gereksinimlerini yerine getirmişlerdir. Unvanı ve psikolog olarak çalışma hakkını belirleme ve yasama yetkisine sahip olan tüzel kişiliğe “yetkili makam” adı verilir. Bu genellikle bir bakanlık veya yasal yetki ve sorumluluğu olan profesyonel bir organizasyondur. Üye olan başka bir devletten bir profesyonel bu düzenlenmiş mesleği uygulamak istediğinde bu karardan yetkili makamlar sorumludur. Hizmetin sağlanması durumunda öncelikle bu otoriteye bildirge gönderilmelidir (Kaynak: EU Single Market). Diğer ülkelerle ilgili daha fazla bilgi için, Avrupa Komisyonu web sitesinde bulunan AB üye devletleri ile İzlanda, Norveç, Lihtenştayn ve İsviçre'deki Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen “Meslekler” veritabanına başvurabilirsiniz.

Avrupa dışındaki ülkeler arasında hareket etmek isteyen psikologlar eşdeğer yeterlilik değerlendirme sistemleriyle karşı karşıyadır. Bölgesel olarak karşılıklı tanıma geliştirmek için bazı girişimler olmasına rağmen, mobil psikologların uluslararası olarak ilgili yetkili makamlar aracılığıyla yeterlilik tanınmasından geçmeleri gerekmektedir.

EuroPsy Avrupa Değerlendirme Komitesi (ADK), bir başkan ve en fazla on iki üyeden oluşmaktadır. Adaylar, EFPA üyesi dernekler tarafından önerilir. Üyeler, EFPA Yönetim Kurulu tarafından en fazla dört yıllık bir dönem için atanır ve üyelikleri bir kez yenilenebilir. Bu komite uygulamacı olarak çalışanlar ile psikologların eğitiminde rol alıp üniversitelerde çalışanlar arasında bir denge sağlamakla yükümlüdür. Ulusal Değerlendirme Komitelerinin (UDK) tanınması ile EuroPsy ve düzenlemelerinin yönetim ve sorumluluğu Avrupa Değerlendirme Komitesine (ADK) aittir.

EuroPsy sertifikalandırma sürecinde EFPA üyesi derneğin en önemli görevlerinden biri, bir ulusal değerlendirme komitesini aday göstermektir. İlgili ülkedeki tüm psikologları mümkün olduğunca temsil etmesi gereken bu komite, EuroPsy ile ilgili tüm sorumlulukları taşımaktadır. Üye derneğin aday gösterdiği ulusal değerlendirme komitesi, Avrupa Değerlendirme Komitesi tarafından onaylanmaktadır. Bu onayı takiben EuroPsy sertifika başvurularını ilgili ulusal değerlendirme komitesi kabul ederek değerlendirmeye alır. Türk Psikologlar Derneği bünyesinde temel düzey ve uzmanlık düzeyi için iki ayrı değerlendirme komitesi görev yapmaktadır.

 

Temel Düzey Ulusal Değerlendirme Komitesi Üyeleri:
Elif BARIŞKIN	Başkan
Banu CANGÖZ	Üye
Tülin GENÇÖZ	Üye
Canan SÜMER	Üye
Mehmet ESKİN	U-UDK Temsilcisi

 

Uzmanlık Düzeyi Ulusal Değerlendirme Komitesi Üyeleri:
Mehmet ESKİN	Başkan
Güler OKMAN FİŞEK	Üye
Nuray KARANCI	Üye
Elif BARIŞKIN	Üye
Hanna Nita SCHERLER	Üye

 

Ayrıntılı bilgi için:

Nuray MUSTAFAOĞLU ÇİÇEK	Komiteler İrtibat Sorumlusu
Gökberk OĞUZ	Tescil ve Uluslarası İlişkiler Sorumlusu